Chậu cây giống trái mâm xôi Vàng - Phúc Bồn Tử (Gold Raspberry)
Mâm xôi là tên gọi phổ biến của người Việt Nam vì hình dáng quả trông giống như một mâm xôi đầy đặn. Ngoài ra chúng còn có các tên gọi khác như phúc bồn tử, đùm đũm. Chúng thường mọc hoang dại trên những triền núi và sau này được những nhà khoa học lai tạo cho ra giống mâm xôi cho vị ngon khác biệt hơn so với cây hoang dại. Phúc Bồn Tử là loại cây được ưa chuộng ở khắp Châu âu từ đó đến nay.
Cây mâm xôi là loại cây thân thảo mọc leo có họ hàng với cây hoa hồng. Do cùng họ nên trên thân cây cũng có nhiều gai xung quanh. Lá cây có hình chân vạc màu xanh với những đường gân nhỏ xung quanh. Hoa mọc thành cụm mỗi khi nở nên khi quả mọc ra thì thành từng chùm rất nhiều quả xung quanh. Quả mâm xôi thường có 3 màu sắc chính là màu đỏ đặc trưng, màu vàng và màu tím đen. Mỗi loại lại cho một hương vị khác nhau. Mâm xôi đỏ là loại được biết đến nhiều nhất. Chúng thường có màu đỏ tươi khi chín, ăn vào có vị ngọt nhẹ hơi chua dịu. Trong khi đó mâm xôi vàng và tím cho quả to hơn, ăn giòn và rất ngọt.
Cây mâm xôi là loại cây sống lâu năm, sinh trưởng và phát triển mạnh mẽ, ít sâu bệnh. Cây có thể trồng quanh năm ở những nơi khí hậu mát mẻ nước ta như Đà Lạt. Tuy nhiên những nơi khác cũng có thể trồng được vào cuối mùa thu đến đầu mùa xuân. Trồng vào thời điểm này thì cây sẽ đơm hoa kết trái vào mùa hè.
Mâm xôi ưa thích môi trường sống có nhiều ánh sáng. Nhiệt độ lý tưởng để cây phát triển là khoảng 20 - 32°C. Các cây mâm xôi trưởng thành có thể phát triển chiều cao lên đến 2m và cho tán rộng tới 1m. Chỉ cần trồng một cây con ban đầu sau một năm là bạn đã có thể có hẳn một vườn mâm xôi um tùm xanh tốt.
Hướng dẫn cách trồng cây mâm xôi
1. Chuẩn bị
- Đất trồng: Nên chọn loại đất giàu dinh dưỡng và có khả năng thoát nước khá tốt. Trồng mâm xôi không cần quá nhiều nước.
- Hạt giống: Hạt giống mâm xôi được bày bán trên thị trường hiện tại đều là giống nhập ngoại nên cho chất lượng cây tốt hơn giống trong nước.
- Thời vụ: Nên gieo hạt giống mâm xôi đỏ vào thời kỳ đầu mùa xuân để đến khi cuối mùa hè hoặc muộn nhất là đầu mùa thu sẽ cho những trái đỏ.
2. Tiến hành trồng
- Gieo hạt:
- Sau khi đã làm đất và lựa chọn được hạt giống chất lượng thì bạn tiến hành gieo hạt xuống đất, chiều sâu khoảng 1 cm, sau đó lấp một lớp đất mỏng ở trên. Bạn nên dùng bình nước để tưới ẩm cho đất.
- Thời gian để hạt nảy mầm của hạt giống mâm xôi so với các loại cây khác từ khi gieo xuống đất khá lâu, khoảng 2 tháng. Thời điểm này, bạn nên cho chậu ở những nơi có nhiều ánh sáng tự nhiên, luôn cung cấp độ ẩm cho hạt nhanh chóng được nảy mầm. Trồng mâm xôi không cần tưới quá nhiều nước, vì loại cây này không ưa nhiều nước. Chú ý: bạn nên tưới khoảng 1 tuần/ lần.
- Sau khi hạt giống nảy mầm, bạn nên chăm sóc kĩ càng cho cây con vì chúng còn rất yếu.
- Lưu ý: trồng mâm xôi là cần rào kĩ để cây con tránh bị côn trùng đến phá. Khi cây cao khoảng 10 - 20cm, bạn có thể để cây ra chỗ trồng mới.
- Ánh sáng:
- Nên chọn vị trí có nhiều ánh sáng mạnh để cây sinh trưởng và phát triển, cho ra quả nhiều hơn. Đặc biệt, quả sẽ càng ngọt nếu được tiếp xúc nhiều với ánh nắng.
- Sau khi trồng vào một vị trí thích hợp, bạn nên bón thêm phân để cây có thêm chất dinh dưỡng để phát triển.
Năm đầu tiên, cây mâm xôi phát triển rất nhanh và thường cao từ 3 – 6m (có thể đến 9 m). Chúng sẽ phát triển tốt hơn nếu được bón phân hữu cơ đầy đủ và nhổ sạch cỏ dại giữa các cây. Đặc biệt khi chúng cao hơn 1m, bạn nên tiến hành làm giàn cho cây.
Là loại cây cùng loại với cây hoa hồng nên xung quanh thân cây mâm xôi phủ nhiều lông và gai nhọn. Trong quá trình chăm sóc bạn nên cẩn thận tránh bị gai mâm xôi đâm sẽ rất đau.
Sau 4 - 5 tháng, cây sẽ bắt đầu cho ra những bông hoa đầu tiên. Hoa nở thành chùm trắng xóa, do vậy đây là thời điểm mà cây mâm xôi thu hút được nhiều ong bướm đến hút mật nhất.
Khi hoa tàn sẽ hình thành quả. Quả mâm xôi mọc theo từng chùm và một chùm thường có rất nhiều quả. Từ lúc quả còn bé xíu cho đến khi chín khoảng 20 ngày, những quả non thường có màu khá tối và cũ không được đẹp nhưng càng ngày theo thời gian chúng sẽ “lột xác” một cách ngoạn mục trở nên óng ả và bắt mắt hơn.
Những quả bé nhất khoảng 5 ngày tuổi, những quả đỏ sẽ xuất hiện sau khoảng 15 ngày tuổi. Khi thấy quả đỏ mọng cũng là lúc quả có thể thu hoạch được.
3. Thu hoạch thành quả
Tốt nhất nên thu hoạch mâm xôi vào buổi sáng, nên thu hoạch quả mâm xôi vào cuối mùa hè hoặc đầu mùa thu khi quả mâm xôi lên màu và dễ dàng bứt ra khỏi cành. Bạn có thể nếm thử một vài quả để xác định chúng đã đủ ngọt hay chưa.
Không ngâm quả mâm xôi lâu trong nước, không để ở nhiệt độ phòng hoặc trong ánh sáng mặt trời trực tiếp quá lâu vì điều này sẽ làm quả nhanh chuyển màu và nhanh hỏng.